Nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng gan nhiễm mỡ – căn bệnh ngầm gây nguy hiểm cho sức khỏe

Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ tích tụ quá nhiều trong tế bào gan, gây ảnh hưởng đến chức năng chuyển hóa và bài tiết của gan. Gan nhiễm mỡ là bệnh rất phổ biến nhưng thường được ít người quan tâm do diễn biến âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng. Nhưng khi bệnh tiến triển có thể gây ra các dấu hiệu như mệt mỏi, chán ăn, đau tức hạ sườn phải, vàng da vàng mắt, cổ trướng… Gan nhiễm mỡ có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm gan, xơ gan hoặc ung thư gan. Cùng tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa trong bài viết dưới đây các bạn nhé.

Mục lục

1. Nguyên nhân của bệnh gan nhiễm mỡ
2. Triệu chứng và các giai đoạn của gan nhiễm mỡ
3. Cách điều trị gan nhiễm mỡ

1. Nguyên nhân của bệnh gan nhiễm mỡ

Uống rượu bia: Uống rượu bia quá nhiều và thường xuyên có thể làm tăng lượng mỡ trong gan, gây ra gan nhiễm mỡ do rượu (alcoholic fatty liver disease). Rượu bia cũng có thể làm tổn thương gan, gây viêm gan và xơ gan.

Béo phì: Béo phì là tình trạng cơ thể có quá nhiều mỡ dư thừa, gây áp lực lên các cơ quan nội tạng, trong đó có gan. Béo phì cũng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến chuyển hóa, như đái tháo đường, mỡ máu cao, huyết áp cao… Những bệnh này có thể làm tăng lượng mỡ trong máu và trong gan, gây ra gan nhiễm mỡ không do rượu (non-alcoholic fatty liver disease).

Đái tháo đường: Đái tháo đường là tình trạng cơ thể không thể sử dụng hoặc sản xuất insulin hiệu quả, dẫn đến sự tích tụ của glucose (đường) trong máu. Glucose có thể được chuyển hóa thành mỡ và lưu trữ trong gan, gây ra gan nhiễm mỡ. Đái tháo đường cũng làm giảm khả năng chống viêm của cơ thể, làm cho gan dễ bị tổn thương hơn.

Mỡ máu cao: Mỡ máu cao là tình trạng cơ thể có quá nhiều cholesterol hoặc triglyceride trong máu. Cholesterol và triglyceride là những loại mỡ cần thiết cho cơ thể, nhưng khi quá nhiều có thể gây ra các vấn đề về tim mạch và gan. Một số người có di truyền mỡ máu cao, trong khi một số người có mỡ máu cao do ăn uống không lành mạnh hoặc bệnh lý khác.

Sút cân quá nhanh: Sút cân quá nhanh có thể là kết quả của việc ăn kiêng quá khắt khe, phẫu thuật giảm cân hoặc bệnh lý khác. Khi sút cân quá nhanh, cơ thể sẽ phải sử dụng mỡ dự trữ để cung cấp năng lượng. Một phần của mỡ này sẽ được chuyển đến gan để chuyển hóa, gây ra gan nhiễm mỡ.

Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Một số loại thuốc có thể gây ra gan nhiễm mỡ như một tác dụng phụ không mong muốn. Ví dụ như các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), thuốc chống đông máu (warfarin), thuốc chống virus (amiodarone), thuốc điều trị ung thư (tamoxifen), thuốc điều trị HIV (zidovudine)…

Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác có thể gây ra gan nhiễm mỡ, như suy giảm chức năng tuyến giáp (hypothyroidism), suy giảm chức năng tuyến yên (hypopituitarism), suy giảm chức năng tuyến thượng thận (adrenal insufficiency), nhiễm trùng vi-rút viêm gan C (hepatitis C), hội chứng Weber-Christian (Weber-Christian syndrome)…

2. Triệu chứng và các giai đoạn của gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ được chia làm 3 giai đoạn khác nhau. Mỗi một giai đoạn bệnh lại có những tiến triển điển hình như:

2.1. Gan nhiễm mỡ độ 1

Có thể coi là giai đoạn nhẹ nhất, bởi lúc này lượng mỡ tích tụ trong gan chưa nhiều chỉ khoảng 5% -10% trọng lượng gan. Giai đoạn này cũng được xác định là có tỉ lệ mắc cao nhất. Giai đoạn 1 bệnh thường không có nhiều triệu chứng mà chỉ có thể phát hiện ra trong một đợt kiểm tra sức khỏe hay khám gan. Vậy gan nhiễm mỡ độ 1 uống thuốc gì? Thực thế ở giai đoạn này người bệnh có hoặc không cần uống thuốc đều được. Điều quan trọng nhất là cần thay đổi chế độ ăn, bỏ rượu, thuốc lá, không nên ăn đồ nhiều dầu mỡ. Duy trì được lối sống lành mạnh bệnh sẽ từ từ thuyên giảm.

2.2. Gan nhiễm mỡ độ 2

Giai đoạn 2 lượng mỡ trong gan chiếm khoảng 10%-20%. Thời điểm này người bệnh xuất hiện nhiều biểu hiện của bệnh hơn như: chán ăn, ăn không ngon miệng, khó tiêu, đầy bụng, buồn nôn, mệt mỏi thường xuyên… Lúc này người bệnh cần đi khám để được chỉ định phương pháp điều trị.

2.3. Gan nhiễm mỡ độ 3

Đây là giai đoạn gần như nặng nhất, gan đã chiếm hơn 30% trọng lượng gan. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể biến chứng sang: viêm gan, xơ gan, ung thư gan. Giai đoạn 3 người bệnh cũng cảm nhận rõ khi có dấu hiệu: mệt mỏi, chán ăn, sút cân, đau tức hạ sườn phải, vàng da, vàng mắt… Cổ trướng (dịch ổ bụng), phù nề chân, giãn nở mạch máu dưới da, lá lách to, xuất huyết tiêu hóa, đỏ lòng bàn tay, ngứa da… (khi có xơ gan).

3. Cách điều trị gan nhiễm mỡ

Hiện nay chưa có thuốc điều trị gan nhiễm mỡ, khi phát hiện ra bệnh, bác sĩ sẽ căn cứ dựa trên các chỉ số men gan ALT, AST, triglycerid, cholesterol, xét nghiệm thêm bilirubin, albumin, đông máu,… xác định tình trạng và xem nguyên nhân gây bệnh để từ đó tư vấn về hướng điều trị phù hợp nhất cho bệnh nhân.

Bệnh cũng có thể cải thiện dần dần nếu thay đổi lối sống kịp thời kết hợp với điều trị các bệnh lý đi kèm:

Thay đổi lối sống: Đây là biện pháp quan trọng và cơ bản nhất để điều trị gan nhiễm mỡ. Bạn cần phải giảm cân nếu thừa cân, ăn uống lành mạnh, ít mỡ động vật, nhiều rau xanh và hoa quả, hạn chế uống rượu bia và các chất kích thích khác. Bạn cũng nên tập luyện thể dục thường xuyên, ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần.

Sử dụng thuốc điều trị bệnh lý kết hợp bổ gan: Có một số loại thuốc được sử dụng để điều trị gan nhiễm mỡ, như thuốc giảm cholesterol (statin), thuốc giảm đường huyết (metformin), thuốc kháng viêm (pioglitazone), hoặc thuốc bổ gan (silymarin)… Tuy nhiên, bạn cần phải theo sự chỉ định và theo dõi của bác sĩ khi sử dụng các loại thuốc này.

Ngoài việc điều trị bằng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh gan nhiễm mỡ có thể sử dụng một số thảo dược để hỗ trợ điều trị bệnh. Các thảo dược này có tác dụng giúp tăng cường chức năng gan, hạ mỡ máu, giảm viêm, từ đó giúp cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ.